در نشست هیئت اندیشه ورز اصفهان مطرح شد
راهکارهایی برای بروزرسانی نقشه جامع علمی کشور
نیو وبلاگ: اصفهان جلسه ای دیگر از سلسله نشست های هیئت اندیشه ورز استان اصفهان، با حضور تعدادی از صاحب نظران استان اصفهان بصورت برخط و حضوری با عنوان «نشست تخصصی روز آمدسازی نقشه جامع علمی کشور» در دانشگاه اصفهان اجرا شد.
در نشستی از سلسله نشست های هیئت اندیشه ورز استان اصفهان که در دانشگاه اصفهان برگزار گردید، رضا انصاری، عضو هیئت علمی گروه مدیریت دانشگاه اصفهان، اظهار داشت: هیئت های اندیشه ورز استانی به جهت یاری رساندن به نقشه جامع علمی کشور تشکیل شده است. نقشه جامع علمی کشور یکی از اسناد مهم ملی ما است که در سالهای قبل با تاکیدات رهبر معظم انقلاب در دستور کار شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفت و به تصویب رسید. پیگیری، به روز رسانی و اجرائی کردن نقشه جامع علمی کشور یکی از دغدغه های مسئولین کشور در سطوح مختلف است.
وی با اعلان اینکه ستاد علم و فناوری ذیل شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده، افزود: ذیل ستاد، هیئت های اندیشه ورز استانی شکل گرفته است و در این راستا، یکی از برنامه های مهم در دستور کار هیئت اندیشه ورز استان اصفهان که به ریاست حسین هرسیج شکل گرفته، مشارکت در بروز رسانی نقشه جامع علمی کشور است. از ین جهت، دانشگاه اصفهان تصمیم دارد سلسله نشست هایی را با حضور اندیشمندان و صاحب نظران برای تحقق این مهم در اندیشکده حکمرانی برگزار کند.
در ادامه، علی ذاکری، عضو هیئت علمی و رییس اندیشکده آینده پژوهی دانشگاه اصفهان، به بیان نکاتی درباب خط مشی گذاری در عرصه علم، فناوری و نوآوری و نیز جایگاه فعلی و آینده علمی کشورهای دنیا پرداخت.
تفاوت دو رویکرد «گذشته محور» و «آینده محور» در عرصه برنامه ریزی
این عضو هیئت علمی دانشگاه در تبیین دو رویکرد اساسی در عرصه برنامه ریزی، تشریح کرد: وقتی ما به برنامه ریزی فکر می نماییم دو رویکرد کلی را می توان در نظر گرفت: planning from the past که برمبنای آن برنامه ریزی را از گذشته شروع می کنید (رویکرد گذشته محور) و تکنیک در عرصه فناوری، تکنیک مهندسی معکوس است. در این مورد، رویکرد راهبردی، تطبیق پذیری است و شما بدنبال شکل دهی به آینده نیستند. رویکرد دوم planning from the future است و در این رویکرد ما می بینیم که چه چیزهایی از آینده به سمت ما می آیند (رویکرد آینده محور) و اهتمام می نماییم آنها را به دست بیاوریم. در حقیقت، در این عرصه، شناسایی این که چه چیزی در آینده ثروت آفرین و ارزش آفرین است به آسانی میسر نیست.
ایران جزء ۱۰ کشور برتر دنیا، در دو حوزه «نانو فناوری» و «بیو فناوری»
ذاکری عنوان کرد: در نگاه به آینده، برخی عوامل مانند دانه های زیر خاک هستند که به آنها "emerging issues" به مفهوم پدیده های نوظهور می گوییم. داشتن نگاه Backcasting و شناسایی فرصت های راهبردی از اهمیت زیادی برخوردارست. او معتقد می باشد که اگر می خواهید سهم بری خودتان را از آینده افزایش دهید، بزرگترین فرصت ها در پدیده های نوظهوری است که هنوز کسی به سراغ آنها نرفته است. کیون لی می گوید اگر می خواهید نقشه جامع علمی و فناوری بنویسید باید این نکته را در نظر بگیرید که پدیده های نوظهوری که اقتصادهای آینده را شکل می دهند چه مواردی هستند. یکی از خاصیت های آنها این است که با وجود سرمایه گذاری هایی که انجام شده، هنوز کسی صاحب مطلق آنها نیست. در ایران ما توانسته ایم در دو حوزه «نانو فناوری» و «بیو فناوری» موفق یت هایی را کسب نماییم. کشور ایران جزء ۱۰ کشور برتر دنیا در این دو حوزه محسوب می شود.
اهمیت کربن و رد پای کربن در برنامه ریزی کشورها
وی تصریح کرد: با تأکید بر این که آگاهی از رد پای کربن هر فرد، به این معنا که سالانه هر فرد چند تن کربن وارد جو می کند، نکته ای بسیار مهم می باشد، حسابداری کربن به ما می گوید که در ۲۰ سال آینده، در کنار پول، کربن هم یکی از شاخصهای اصلی در برنامه ریزی کشورها خواهد بود. از ین جهت، برای تولید هر کالا دو سوال اساسی مطرح می شود؛ اول این که هزینه کالای تولید شده چقدر است و ما چقدر می توانیم آنرا به فروش برسانم؟ به عبارتی، اگر آنرا در مقیاس بالا تولید نماییم، هزینه به چه میزان کاهش می یابد که ما بتوانیم به نقطه سودآوری برسیم؟ و پرسش دیگر این که برای تولید این محصول چقدر کربن وارد جو می شود و آیا خریدار حاضر است چنین محصولی که برای آن به این میزان کربن تولید شده را خریداری کند یا خیر؟ همچنین، ۱۳۰ کشور دنیا به این توافق رسیده اند که تا افق ۲۰۵۰ رد پای کربن را به صفر برسانند. ما در کشور ناترازی انرژی داریم و چاره ای به جز حرکت به سمت انرژی های تجدید پذیر نداریم. باید در نظر داشته باشیم که بالاترین توان تابشی دنیا در اختیار ایران است و چیزی که قرن ها بزرگترین نقطه ضعف ما بوده، حالا می تواند به بزرگترین نقطه قوت ما تبدیل گردد. همچنین، قنات هایی که روزی توسط اجداد ما ساخته شدند، از چنین ظرفیتی برخوردار می باشند.
رابطه علم و فناوری خطی نیست
رئیس دانشکده آینده پژوهی دانشگاه اصفهان، در آخر صحبت های خود با اعلان اینکه ما نمی توانیم علم را از فناوری جدا نماییم، اظهار داشت: این نکته بسیار اهمیت دارد و باید به این فکر نماییم که چطور علم را به فناوری و ثروت تبدیل نماییم. به عبارتی، نگاه ما در ایران، در توزیع علم، تکنولوژی و فناوری، یک نگاه جزیره ای است و یک نگاه سیستماتیک و یکپارچه نداریم. تحقق این امر نیازمند این است که در کنار شناسایی پدیده های نوظهور، یک نگاه سیستماتیک و یکپارچه به علم، تکنولوژی و نوآوری داشته باشیم. همچنین، نگاهمان به تکنولوژی باید در سطوح مختلف ملی، منطقه ای، بخشی و تکنولوژیکال باشد.
همچنین، سید محمد قلمکاریان، عضو هیئت علمی و مسئول نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت دانشگاه پیام نور استان اصفهان، با تمرکز بر سند و مبانی نقشه جامع علمی کشور، اظهار داشت: مقوله علم و تکنولوژِی، از با اهمیت ترین زیرساخت های پیشرفت کشور و ابزار جدی رقابت در حوزه های مختلف است. بدین سان تحقق آرمان هایی نظیر احیای تمدن عظیم اسلامی، حضور سازنده، فعال و پیشرو در بین ملت ها و کسب آمادگی برای برقراری عدالت و معنویت در جهان، در گرو پیشرفتی همه جانبه در علم است؛ علمی که دارای سه شاخصة عدالت، معنویت و عقلانیت باشد.
وی افزود: حالا که ۱۳ سال از عمر نقشه جامع علمی کشور می گذرد، فرصت خوبی است که کامیابی ها و کمبودها استخراج شود و روز آمدسازی لازم صورت گیرد. دنیای علم مدام درحال تغییر است و ما باید اسناد بالادستی محکم در عرصه های مختلف داشته باشیم.
پیشنهادهای عملی برمبنای پژوهش
در این خصوص، این عضو هیئت علمی دانشگاه پیشنهادهایی را برمبنای تحقیقات ارائه کرد و آنها را بر شمرد وی اظهار داشت: با در نظر گرفتن تاثیرات جهانی شدن بر آموزش عالی، باید آمادگی لازم جهت رویارویی با نتایج جهانی شدن کسب شود و با برنامه ریزی دقیق، اصولی و حساب شده، زمینه بومی سازی آن ها برقرار شود. همچنین، با توجه به این که اهداف آموزش عالی به طور بسیار کلی و بدون در نظر گرفتن تاثیرات جهانی شدن بر آموزش عالی بیان شده است، پیشنهاد می شود که اهداف مصوب آموزش عالی بصورت دقیق تبیین و نگاشته شود و دراین زمینه نتایج جهانی شدن در اولویت قرار گیرد.
قلمکاریان اضافه کرد: باتوجه به تشکیل و سازماندهی مرکز مطالعات جهانی شدن در کشور و تعیین ریاست آن توسط ریٔیس جمهور، پیشنهاد می شود که مرکزی مشابه در شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تاسیس شود و با تعامل و بررسی همه جانبه به ارایٔه راه های نهادینه کردن تاثیرات جهانی شدن خصوصاً در عرصه اهداف آموزش عالی بپردازند. علاوه بر این، بعد اقتصادی جهانی شدن که حالا به عنوان یکی از جهات مهم و سرنوشت ساز مطرح است، با توجه به لزوم تعامل کشور با سازمان های جهانی، بانکهای بین المللی مورد توجه همه جانبه قرار گیرد و روند تاثیر پذیری مثبت آن مشخص شود
مسئول نظارت ارزیابی و تضمین کیفیت دانشگاه پیام نور، عنوان کرد: در رابطه با تاثیرات بعد سیاسی جهانی شدن بایستی آمادگی لازم در دولت خصوصاً در نهادهای آموزشی و دانشگاه ها پدید آید تا امکان استفاده بهینه از جنبه های مثبت اثرات برقرار شود. بعد فرهنگی جهانی شدن به علت خاصیت های خاص فرهنگ ایرانی و اسلامی توجه ویژه ای را می طلبد، پس بایستی ارزش ها و هنجارهای اسلامی در برخورد با نتایج جهانی شدن حفظ و صیانت گردد و دراین زمینه برنامه ریزی و هدف گزینی دقیق صورت پذیرد.
منبع: نیو وبلاگ
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب