تعاملات والد-فرزندی و تأثیر آن بر پیشگیری از اعتیاد جوانان
نقش خانواده در نگرش جوانان به مصرف مواد مخدر
به گزارش نیو وبلاگ، محققان کشور با بررسی عوامل خانوادگی تأثیرگذار بر نگرش جوانان نسبت به مصرف مواد مخدر به نتایج مهمی دست یافته اند که می تواند در جلوگیری از اعتیاد جوانان موثر باشد.
به گزارش نیو وبلاگ به نقل از ایسنا، امروزه یکی از مهم ترین مشکلات جوامع، مساله مواد مخدر و اعتیاد به آن است. سازمان جهانی سلامت مسائل در رابطه با مواد مخدر را در کنار انباشت سلاح های کشتار جمعی، فقر و نابرابری طبقاتی و آلودگی های محیط زیستی از مسائل اساسی جهانی برمی شمارد که زندگی بشر را در زمینه جهانی و در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی در معرض خطر قرار داده است. اعتیاد، بعنوان یکی از نابهنجاری های روانی-اجتماعی، از اختلال مصرف برخی مواد همچون تریاک، حشیش و الکل نشأت می گیرد و باعث وابستگی فیزیولوژیک و روانی فرد به این مواد می شود. این وابستگی آثار ناخوشایندی بر عملکردهای جسمی، روانی و اجتماعی فرد مبتلا می گذارد.
نگرش ها به مجموعه ای از شناخت ها، باورها و عقاید اشاره دارد که در برگیرنده ارزیابی های مثبت و منطقی احساسات بوده و همگی به یک مبحث مرکزی مربوط می شوند. نگرش ها تبیین کننده تداوم رفتار فرد در رویارویی با مسائل و شرایط مختلف هستند. نگرش مثبت به مصرف مواد، پیش نیاز اختلال مصرف مواد تلقی می شود. به بیان دیگر، هنجارهای ذهنی و نگرش های مثبت نسبت به مواد باعث شکل گیری نیات و مقاصد نسبت به مواد و سپس ارتکاب عمل مصرف آن می گردند. بنابراین، درک عواملی که بر نگرش جوانان نسبت به مصرف مواد مخدر تاثیر می گذارند، برای پیشگیری و مقابله با این معضل اجتماعی ضروریست.
در این رابطه، پریسا حاج کرمی از گروه مشاوره دانشگاه علامه طباطبایی به همراه دو همکار از دانشگاه شهید باهنر کرمان تحقیقی را در رابطه با عوامل خانوادگی مؤثر بر نگرش جوانان نسبت به مصرف مواد مخدر انجام داده اند. این پژوهش به بررسی عوامل خانوادگی پرداخته که می تواند نگرش جوانان را نسبت به مصرف مواد مخدر شکل دهد.
در این مطالعه از روش کیفی استفاده شد. جوانان مصرف کننده مواد در شهرستان نی ریز بررسی شدند و ۱۵ نفر از آنها به صورت هدفمند انتخاب شدند. با این افراد مصاحبه های عمیق انجام شد و سپس داده های به دست آمده از آنها مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت.
از مجموع داده ها، ۹ مفهوم اولیه و ۴ مقوله عمده استخراج شد که شامل تعاملات نامناسب والد-فرزندی، عدم نظارت کافی، تعارضات زناشویی والدین و ادراکات سوق دهنده به سمت مواد بودند. نهایتاً، یک مقوله هسته ای هم به نام الگوی ناکارآمد خانوادگی شناسایی شد.
نتایج این پژوهش نشان می دهند که روابط والد-فرزندی و نظارت والدینی یکی از مهم ترین عوامل تعیین کننده نگرش مثبت جوانان به مصرف مواد مخدر هستند. بر این اساس، میتوان نتیجه گرفت که خانواده نقش بسیار مهمی در جلوگیری از گرایش فرزندان به سمت مصرف مواد مخدر دارد.
درواقع، همچون مهم ترین عوامل در رابطه با خانواده، الگوی روابط والد-فرزندی است. پژوهش فوق نشان داد که در خانواده هایی که والدین تعامل ارتباطی مناسبی با فرزندان خود دارند و محبت متعادلی به آنها عرضه می کنند، احتمال سوق فرزندان به مصرف مواد خیلی کم است.
بر این اساس، تعامل مثبت و مناسب والدین با فرزندان، احساس اعتماد و حمایت را در آنها بالا می برد و روابط عاطفی با والدینشان را بهبود می بخشد. همچنین، این تعاملات سبب افزایش مهارت های اجتماعی آنان، بخصوص در بحث جرات مندی و کاهش تمایل به انحرافات می شود.
نتایج این پژوهش با یافته های تحقیقات پیشین هم مطابقت دارد و نشان داده است که خانواده، مهم ترین نقش را در گرایش به اعتیاد در افراد دارد. بعنوان مثال، اختلافات زناشویی والدین هم بعنوان یکی از عوامل گرایش جوانان به مصرف مواد مخدر شناسایی شده است. اختلافات و تعارضات بین اعضای خانواده، بخصوص والدین، بر سیستم شناختی و الگوپذیری فرد تاثیر می گذارد و امکان دارد باعث گرایش به مصرف مواد شود.
قابل ذکر است، این یافته های علمی پژوهشی در فصلنامه «اعتیادپژوهی» وابسته به دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با مواد مخدر ریاست جمهوری به چاپ رسیده اند. این نشریه به بررسی مسائل در رابطه با مواد مخدر و راهکارهای مقابله با آن می پردازد و هدف آن عرضه نتایج تحقیقات علمی به منظور بهبود سیاستگذاری ها و روش های پیشگیری و درمان اعتیاد است.
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب